مصاحبه در خصوص هفته کتاب

هفته کتاب، فرصت خوبی برای یادآوری کتاب به مردم است

عبدالرحیم سعیدی‌راد هفته کتاب را فرصت خوبی برای یادآوری کتاب به مردم دانست و اظهار کرد: برگزاری هفته کتاب تا این دوره مفید بوده است؛ اکنون باید رصدی صورت گیرد تا میزان سطح مطالعه پیش و پس از برگزاری این هفته سنجیده شود. همچنین باید اطلاعات آماری درباره علاقه‌مندی‌های مردم در خصوص کتاب‌های مختلف بررسی و تحلیل شود تا کم کم جامعه را به سوی مطالعه کتاب و کتاب خوب هدایت کنیم.

عبدالرحیم سعیدی‌راد شاعر  در گفت‌وگو با ستاد خبری بیست‌ونهمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، در خصوص هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران عنوان کرد: کتاب امر مهمی است که لازم است توجه بیشتری به آن صورت گیرد؛ این‌که گفته می‌شود ایرانیان سرانه مطالعه پایینی دارند برای ما بد است. البته این نکته تا حدی تبلیغ خارجی است و تا حدی نیز درست است. توجه به کتاب و گذاشتن هفته‌ای به این نام باعث می‌شود توجه جامعه به کتاب جلب شود. این جلب کردن توجه سبب می‌شود آن‌هایی که اهل کتاب هستند قدری کتاب‌های خود را سهل‌الوصول‌تر در اختیار مخاطبان قرار دهند.

 

وی هفته کتاب را هفته‌ای خوش یمن خواند و بیان کرد: همه کسانی که با کتاب سروکار دارند انسان‌هایی هستند که از نظر شخصیتی آرام و اهل منطق بوده و از خشم و خشونت نیز دور هستند. هرکسی که اهل شعر خواندن باشد یا در هر زمینه دیگری کتاب مطالعه کند قطعا در مسیری قدم می‌‌گذارد که هم خود آرامش دارد و هم می‌تواند آرامش را به جامعه تزریق کند.

 

او با اشاره به اهمیت هفته کتاب و لزوم توجه بیشتر به آن اظهار کرد: اهالی رسانه باید به اندازه هر هفته دیگری همچون هفته سلامت به این هفته نیز اهمیت دهند؛ کتاب باید جایگاه والایی در میان مردم جامعه ما داشته باشد. اکنون مردم بیشتر از گوشی استفاده کرده و گاهی در همان تلفن همراه مطالعه می‌کنند و آن را جزو آمار در نظر می‌گیرند تا سطح مطالعه را بالا ببرند ولی کتاب و ورق زدن آن انرژی مثبتی دارد که گوشی‌ها ندارد.

این شاعر ضمن بیان این‌که باید راه‌های مطالعه و راه‌های رسیدن به کتاب را آسان کرد، گفت: اکنون فروش مجازی بسیاری از ناشران بیشتر از فروش حضوری است و به همین دلیل می‌توان از فضای مجازی برای یافتن کتاب مورد نظر استفاده  کرد. به‌واقع ما در شهرستان‌ها افراد زیادی داریم که علاقه‌مند به کتاب هستند اما نمی‌توانند آن را تهیه کنند از این رو که دسترسی ندارد یا کتابفروشی شهر و استان‌شان آن کتاب‌ها را ندارد؛ ولی اگر زمینه خرید و دریافت کتاب از طریق رسانه‌های مجازی فراهم شود، می‌توانند به راحتی آن را تهیه کنند.

وی هفته کتاب را فرصت خوبی برای یادآوری کتاب به مردم دانست و تصریح کرد: برگزاری هفته کتاب تا این دوره مفید بوده است؛ اکنون باید رصدی صورت گیرد تا میزان سطح مطالعه پیش و پس از برگزاری این هفته سنجیده شود. همچنین باید اطلاعات آماری درباره علاقه‌مندی‌های مردم در خصوص کتاب‌های مختلف بررسی و تحلیل شود تا کم کم جامعه را به سوی مطالعه کتاب و کتاب خوب هدایت کنیم.

او با اشاره به این‎‌که پیدا کردن کتاب خوب سخت است، عنوان کرد: اکنون آثار زیادی منتشر می‌شود اما برخی از آن‌ها آثار خوب و قابل خواندنی نیستند. در حال حاضر تیراژ کتاب‌ها پایین آمده است ولی همچنان کتاب‌های خوب مخاطب خود را دارد و با توجه به شعار بیست‌ونهمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران باید به معرفی آثار خوب پرداخت و این امر مردم و مخاطبان حرفه‌ای را به سمت خواندن کتاب می‌کشاند.

عبدالرحیم سعیدی‌راد در پایان سخنان خود با طرح این نکته که قیمت کتاب در حال حاضر زیاد است، گفت: در این شرایط آوردن کتاب به سبد خرید خانوار یک هنر است. باید راه‌هایی برای این کار پیدا کرد. با برگزاری هفته کتاب و طرح توزیع یارانه کتاب از طریق کتابفروشی‌ها (طرح‌های فصلی فروش کتاب) مردم سریع‌تر و آسان‌تر به کتاب دسترسی پیدا می‌کنند.

بیست‌و‌نهمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران از بیست‌وچهارم آبان‌ماه آغاز شده و تا یکم آذرماه ١٤٠٠ با شعار «جای خالی را با کتاب خوب پُر کنیم» در سراسر کشور ادامه دارد.

https://www.farhang.gov.ir/fa/news/608965/

 

رنگی نپذیریم، همینیم که هستیم

به مناسبت ۲۴ آبان ، سالگرد درگذشت استاد محمود شاهرخی(جذبه)

عبدالرّحیم سعیدی راد

سه شنبه ۲۵ آبان ۱۴۰۰

 

اشاره:
استاد«محمود شاهرخی» (جذبه) متولد ۲۴ آبان ۱۳۰۶ در بم و وفات ایشان ۲۴ آبان ۱۳۸۸ است. وی از شاعران طراز اول نسل اول انقلاب است. درسی از قرآن کریم؛ در غبار کاروان؛ خلوتگاه عشق؛ ز اشک پرس؛ امام علی(ع) روح بی نهایت؛ نماز نجوای عاشق؛ نسیم وصل؛ … از آثار ادبی این استاد فرهیخته است.

یک
در بین شاعران نسل اول انقلاب، زنده یاد محمود شاهرخی، نامی آشناست وچون نگینی دربین شاعران همنسل خود می درخشد. در وصف حال استاد شاهرخی می گویند که سیدمحمد مجذوب، عارف و خطیب یزدی، یکی از نخستین تأثیرگذاران بر روح و روان استاد بود و زنده یاد شاهرخی، تخلص«جذبه»را هم در مقابل نام او برای شعرهایش انتخاب کرد. گویا به محض اولین دیدار، دلبستگی متقابلی میان آن دو شکل می‌گیرد که تا روز آخر عمرش ادامه دارد.
استادجذبه درانواع قالب‌های شعر فارسی، به خصوص قصیده و غزل، در بین شاعران نسل اول انقلاب اسلامی، سرآمد بود. ازنظر مضمون نیز دین و عرفان و ارزشهای انقلاب اسلامی، مضامین اصلی اشعار و آثار استاد شاهرخی را تشکیل می‌دهند.
او از زمره شاعرانی بود که با شروع جنگ تحمیلی، بسیاری از شعرهای خود را در موضوع دفاع مقدس، شهادت، ایثار و حماسه سازی‏های رزمندگان سرود و در شب‏های شعر دفاع و مقاومت و همایش‏های سراسری شعر دفاع مقدس، حضوری چشمگیر داشت.
استاد شاهرخی درطول فعالیت خود، با بسیاری از مراکز ادبی و فرهنگی، از جمله حوزه هنری، صدا وسیما، شورای عالی شعر مرکز موسیقی صدا و سیما، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی تهران همکاری داشته و عضو شورای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود.
گفته می شود که این استاد برجسته ادب، در بین متون اسلامی به نهج البلاغه توجه و تسلطی خاص داشت و ازهمین رو گاهی دیده می شد که از حفظ بخش‌هایی از آن را می خواند و آرام آرام اشک می ریخت.

دو
امروزه کمتر شاعری را می توان نام برد که حتی با تعارف و به ظاهر دربین شاعران به شاعری عارف مشهور باشد. البته برخی به اشتباه به شاعران کهن سرا یعنی آنهایی که شعرهایشان بوی حافظ و مولانا می دهد ودر شعرهایشان از واژه هایی مثل ساغر و جام و مطرب و ساقی و کلماتی از این دست در بین شعرهایشان پیدا می شود، شاعری عارف می نامند. حتی برخی این لقب را به شاعران و بعضاً صوفیان می دهند که با موهایی بلند و ژولیده پشت تریبون می روند و با آب و تاب شعر می خوانند. اما به راستی عرفان چیز دیگری است و عارف فردی فراتر از این حرف هاست.
عرفان از نظر لغوی به معنی شناختن است و گفته می شود که علمی است برای شناختن حق تعالی و اسما و صفات او. و عارف به قول شهید مطهری، یعنی موجودی حقیقی و منحصر به خدا و جز خدا هرچه هست‏ «نمود»است، نه «بود».و توحید از نگاه عارف یعنی «جز خدا هیچ نیست». و عرفان اجتماعی شعر انقلاب، متاثر از آثار تعدادی انگشت شمار بود که مانند مرحوم شاهرخی با گرایش عرفانی، در سطح بالایی از معارف، شعر می‌درخشیند.
استاد جذبه،به خاطر تحصیل در حوزه علمیه،درعلوم قدیمه مهارت کامل داشت و همچنین متون ادبیات را به صورت جدی مطالعه کرده بود. درنسل شاعران انقلاب، کمتر شاعری مثل او تسلط بالایی به متون عرفانی داشت و از اینرو شعر استاد شاهرخی، سبقه عرفانی دارد و زاویه نگاهش عرفانی است و عشق و عرفان حقیقی در واژه واژه اشعار این عارف حقیقی جریان دارد. این استاد فرهیخته به نظم و نثر تسلط کافی داشت و اتفاقاً در قالب نثر نیز توجه ویژه‌ای به عرفان داشت.
کتاب«مشارق الانوار قیروانی»(عارف شهیر قرن هفت هجری)، کتابی در موضوع عرفان است. شرحی که استاد شاهرخی بر آن نوشته است، نشان از توانایی های ایشان در حوزه عرفان است.

سه
در بخش آخر این مقال، یکی از شعرهای استاد شاهرخی را که بوی عشق و عرفان در رگ های آن جریان دارد، تقدیم می‌شود:
ما دردکشان مست ز صهبای الستیم‌
پیمانه‌کشانیم که پیمـان نشکستیـم
تا شـد دل ما باخبـر از عالـم اسـرار
در کوی طلب یک نفـس از پا ننشستیم
تا باده کشیـدم ز خمخـانـه وحـدت‌
چون رند صبوحی‌زده شوریده و مستیـم
تا بار گشودیـم به‌ سرمنـزل توحیـد
از شرک رهیدیم و ز هر وسوسه رستیـم
با ما سخن از غیر مگویید که جز دوست‌
هر رشته که دام دل ما بود گسستیم
ما بت‌شکنانیـم که در معبـد هستـی‌
کس را به جز از خالق یکتا نپرستیـم
با خصم بگـو این همه گستاخ نتـازد
ما پشت بسی فتنه به سرپنجه شکستیم
آن شیردلانیـم که در عرصـه نـاورد
با مرگ چو در باب صفا دست به دستیم
صـد بـار گـر افتیـم برآییـم دگربـار
رنگی نپذیریـم همینیـم که هستیـم

https://www.ettelaat.com/mobile/?p=249937&device=phone

 

 

نیاز به حرکت جدی در راهبری فرهنگی - یادداشت

در یک تعریف عام، فرهنگ هر کشور و مردمی شامل کلیه رسوم، باورها، اخلاق و عادات، زبان، هنر و حتی اندیشه‌های دینی، سیاسی و فرهنگی یک ملت را شامل می‌شود.

مطبوعات، کتاب، صداوسیما، سینما و دیگر رسانه‌های جمعی و فضاهای مجازی همه بستری هستند تا فرهنگ را به جامعه خودی یا به دیگر جوامع منتقل می‌کنند و به‌صورت ماتریسی یادآوری می‌کنند خط‌کش فرهنگ و هویت فرهنگی به این صورت باید باشد.

هر ملتی دارای ذخیره‌ های فرهنگی است که نسبت به عمر و قدمت آن ملت، قوام و پیوستگی افراد و نسل‌های آن ملت را با هم نشان می‌دهد و چیزهایی که شاید به نظر ساده قلمداد شوند؛ مانند نوع و نحوه خوردن و آشامیدن، لباس پوشیدن، زبان و شیوه حرف زدن، نامگذاری خیابان‌ها و اماکن، چگونگی آداب و معاشرت و...همگی کم یا زیاد در فرهنگ جامعه جای دارند و اتفاقا از جایگاه والایی برخوردارند به نحوی که رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند: شاکله و آرایش عمومی فرهنگ در همه بخش‌های گسترده آن، نیازمند نظم و محتوای انقلابی است. 

در شرایط فعلی جامعه که از هر سو توفان اطلاعات در گوشی‌های تلفن‌همراه در حال وزیدن است و انواع و اقسام مدل‌های لباس، زبان، عادات و باورهای مردم را یا به تعبیری روشن‌تر هویت ملی ما را نشانه رفته است نیاز به یک حرکت جدی در مدیریت فرهنگی بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود. 

نظم دادن به این فرهنگ که از همه جهات مورد هجمه واقع شده است، نیازمند یک مدیریت واحد است که همانند رهبر ارکستر، همه اجزای فرهنگ عمومی جامعه باید از سوی یک مجموعه فرهنگی مشخص، رهبری شود تا هم نظم پیدا کند و هم بتواند به مرور زمان روح و محتوای انقلابی را در کالبد جامعه به جریان بیندازد.

امید است شورای‌ عالی انقلاب فرهنگی که برای یک دوره جدید چهارساله منصوب شده‌اند بتوانند به این مهم دست یابند.

عبدالرحیم سعیدی‌ راد - شاعر / روزنامه جام جم 

https://jamejamonline.ir/fa/news/1347964/

 

کتاب به شرط فالوور - یادداشت روزنامه ایران

در ضرورت توجه به کیفیت آثار ادبی

کتاب به شرط فالوور

عبدالرحیم سعیدی‌راد
شاعر
به‌نظر می‌رسد هنوز هم وقتی به کارنامه ادبیات معاصر، خصوصاً شعر معاصر نگاه کنیم، می‌بینیم که خلاقیت، جدیت، توجه و نگاه نو در دهه 60 و 70 بیش از ادامه آن تا به امروز است. کمی واکاوی در این زمینه، ما را به این می‌رساند که نقد و بررسی در ادبیات بهتر صورت می‌گرفت و صدای نقد منصفانه به‌طور واضح به گوش می‌رسید. مطبوعات اغلب صفحات شعر و نقد بررسی داشتند و بسیاری از جریان‌سازی‌های ادبی در این صفحات شکل می‌گرفت. این روزها واقعاً جای خالی‌شان احساس می‌شود.
از طرفی انجمن‌های ادبی در سراسر کشور در پیشبرد اشعار نقش ویژه‌ای داشتند. اما امروزه این نقش‌ها کمرنگ شده و کتاب‌های شعر که حاصل و نتیجه این فعالیت‌ها هستند، نمایش دیگری دارند و به ندرت می‌توان کتاب شعری پیدا و به مخاطبان معرفی کرد.
 اغلب ناشران حتی ناشران تخصصی توجه‌شان به چاپ و نشر اشعار باکیفیت نیست بلکه در شرایط فعلی هرکس پول چاپ کتابش را بدهد به‌راحتی می‌تواند آن را چاپ کند. یا اینکه نگاه می‌کنند که فلانی چقدر در فضای مجازی فالوور و دنبال کننده دارد و با این رویکرد که کتابش به فروش می‌رود آن را چاپ
می‌کند.
پیش از این به یاد دارم برخی از ناشران گروه‌های داوری و بررسی داشتند و در انتخاب کتاب شعر دقت به خرج می‌دادند اما متأسفانه این روند نیز به هر دلیل رو به افول است. حاصل همه این کم‌توجهی‌ها و بازاری‌انگاری به کتاب‌های شعر این شده است که پیدا کردن کتاب ارزشمند یا کتابی که سرش به تنش بیارزد، مثل پیدا کردن سوزن در انبار کاه شده است.
روزانه در حدود 10 تا 15 کتاب شعر جدید وارد بازار نشر می‌شوند. آن هم با شمارگان زیر 500 نسخه. در روزگار گذشته شمارگان کتاب‌های شعر 2500 نسخه بود که اغلب معترض بودیم که خیلی کم است اما امروز اگر ببینیم کتاب در هزار نسخه چاپ شده می‌گوییم خوب است. با این احوال شاهد هستیم که کتاب‌های سهراب، فروغ، حافظ، سعدی، نیما و... برخی شعرای دیگر هنوز و هنوز در چاپ‌های مجدد با شمارگان بالا و جلدهای آنچنانی چاپ می‌شوند و بازار فروش خوبی هم دارند. این بدان معنی است که مردم شعرشناس ما فرق شعرهای خوب و بد و ضعیف را به‌خوبی تشخیص می‌دهند و در این اوضاع گرانی کتاب، به سمت کتاب‌هایی می‌روند که ارزش خواندن و وقت گذاشتن برای آن را داشته باشند.
حرف آخر اینکه ضروری‌ است تدبیری نو اندیشیده شود. هم شاعران بخصوص جوانان برای چاپ کتابشان صبور باشند، هم در جای جای کشور موضوع نقد و بررسی جدی گرفته شود، هم ناشران گروه‌های بررسی کتاب داشته باشند و هر کتابی را چاپ نکنند و هم مسئولان امر یاد کنند از شاعران پیشکسوتی که به دلیل گرانی کتاب توان پرداخت هزینه چاپ کتاب‌های‌شان را ندارند تا جامعه ادبی کشور از آثار آنها بی‌بهره نباشد.

https://www.irannewspaper.ir/?nid=7774&pid=9&type=0

 

دیدار

به گزارش روابط عمومی فرمانداری ویژه، علی فرهمندپور فرماندار ویژه شهرستان با عبدالرحیم سعیدی راد معاون عمرانی و امور تلفیق سازمان برنامه و بودجه دیدار و گفت و گو کرد.

در این دیدار راهکارهای مناسب جهت جذب بودجه شهرستان دزفول بررسی و هماهنگی لازم جهت اخذ بودجه مورد نیاز برای راه‌اندازی مجدد مجتمع فرهنگی سینمایی و بازگشت آن از بخش خصوصی به بخش دولتی صورت گرفت.

🖊️ *روابط عمومی فرمانداری ویژه شهرستان دزفول*
۱۹ آبان ماه ۱۴۰۰

مصاحبه

دیدار با عبدالرحیم سعیدی‌راد، شاعر آیینی درباره اوضاع آشفته بازار شعر

شاعران نرم‌افزاری فراموش می‌شوند

فرشاد شیرزادی - روزنامه نگار

عبدالرحیم سعیدی‌راد، از شاعران شاخص آیینی، آمار دقیقی از چاپ کتاب‌های شعر در هر‌ماه و سال دارد. او که مخاطب حرفه‌ای شعر امروز ایران است، وضع آشفته بازار کتاب شعر را حاصل بی‌صبری و عطش شاعرانی می‌داند که چیزی به ادبیات و فرهنگ غنی فارسی نمی‌افزایند. سعیدی‌راد، سهل و ساده می‌گوید: «حتماً لازم نیست، هر سال کتاب شعر چاپ کنیم، تا از یادها نرویم. اتفاقاً انبوه مجموعه شعرها در بازار آشفته کتاب از یاد می‌روند و در عوض ممکن است یک تک‌مصراع در اذهان مردم ماندگار شود؛ بی‌آنکه مردم مصراع بعدی را به یاد داشته باشند.» سعیدی‌راد، تا به امروز ده‌ها مجموعه شعر، نثر ادبی و نقد ادبی منتشر کرده که هر یک در جایگاه خود تأمل‌برانگیز و قابل اعتنا و اتکاست. گفت‌وگوی ما با او چنانچه یاد شد، معطوف به مجموعه شعرهایی است که هر سال چاپ می‌شود. با او بازار کتاب‌های شعر فارسی را به‌طور اجمالی بررسی کرده‌ایم.

می‌دانم که از طریق سایت خانه کتاب، هر‌ماه به‌طور مرتب و منظم تقریباً همه مجموعه شعرهایی را که چاپ می‌شود، رصد کرده و اغلب مجموعه شعرها را تهیه می‌کنید و می‌خوانید. از آنجا که شعر امروز را به شکل حرفه‌ای دنبال می‌کنید، می‌خواهم بدانم به لحاظ آماری تقریباً در ‌ماه و سال چند مجموعه شعر در ایران چاپ می‌شود و این کتاب‌ها از چه کیفیتی برخوردارند؟
تا جایی که اطلاع دارم در هر ‌ماه به‌طور میانگین بین 350تا 500عنوان کتاب و گاه حتی در برخی ماه‌های سال که موسم نمایشگاه کتاب است (چه نمایشگاه مجازی در دوران شیوع ویروس کرونا و چه پیش از آن) بیشتر کتاب چاپ می‌شود. در موسم نمایشگاه کتاب از 3،2 ‌ماه قبل آمار چاپ کتاب‌های شعر بالا می‌رود و پس از نمایشگاه افت می‌کند و سیر نزولی دارد تا طی ماه‌های بعد حالت تعادلی به‌خود بگیرد. اگر به‌طور میانگین بخواهیم سالانه درنظر بگیریم، هر سال 4 تا 6هزار عنوان کتاب شعر چاپ می‌شود. این آمار تقریباً آمار بالایی است. با توجه به اینکه در کشوری هستیم که ادیبان متعددی دارد و بیشترین تعداد شاعر را در جهان داریم، از این حیث خوب است، اما اگر بخواهیم از حیث کیفی به این کتاب‌ها نظری بیندازیم، متأسفانه به جرأت می‌توان گفت که کتاب‌های شعر حال و روز خوشی ندارند. از نظر کیفی می‌توانم با توجه به تجربیاتم اینگونه برایتان عنوان کنم که به‌طور مثال از 10عنوان کتاب شعر، خارج از محتوا که بعضی‌هایشان محتوای مطلوبی دارند، کتاب‌های زیادی ایرادهای اولیه شعری به‌خود می‌بینند.
اغلب این شاعران در چه رده سنی هستند؟
اغلب قریب به اتفاق آنها جوان‌ هستند. آنها عطشی برای چاپ کتابشان دارند و از طرفی هم ناشران به‌ویژه در سال‌های اخیر که قیمت کاغذ بالاست و هزینه چاپ کتاب به هر نحو گران شده، برای چاپ کتاب از جوان‌ها پول می‌گیرند.
حدوداً برای یک کتاب 100صفحه‌ای شعر، چقدر پول از یک شاعر جوان دریافت می‌شود؟
البته به تیراژ کتاب بستگی دارد. به گمانم دیگر هیچ ناشری زیر 5تا 6میلیون تومان پول دریافت نمی‌کند. البته از سوی دیگر اغلب روی اینگونه کتاب‌ها تیراژ 400یا 500نسخه قید می‌شود که اطلاع دقیقی از دوستانم در وزارت ارشاد دارم که اینها آمارهای صحیحی نیستند. گاهی این کتاب‌ها تنها 100نسخه تیراژ دارند؛ حتی ممکن است در شمارگانی کمتر هم چاپ شوند و تیراژ واقعی کتاب 50نسخه باشد، اما آنچه در شناسنامه کتاب قید می‌شود 500نسخه است! ناشر می‌خواهد ارزیابی کند که کتاب فروش می‌رود یا اگر شرایط خریدش فراهم شود، طبق توافقی که با پدیدآورنده می‌کنند که چه تعداد کتاب تحویل او دهند، معمولاً به همان تعداد محدود و معدود، کتاب را چاپ می‌کنند. آمار واقعی که در کتاب نوشته شده، معمولاً روی کتاب‌های خصوصاً شاعران جوان محقق نمی‌شود. همین جا، جای تأسف دارد که چرا شاعران پیشکسوت ما، آنهایی که انتظار داریم نه حالا هر سال، بلکه یک سال در میان، کتابی از آنها در بازار دیده شود و رونق محتوایی به بازار شعر دهند، چندین و چند سال می‌گذرد که مجموعه شعری از سوی آنها منتشر نمی‌شود؛ به‌طور مثال سال‌هاست که از یوسفعلی میرشکاک، کتاب شعر چاپ نشده است. همینطور است درباره حسین اسرافیلی، علی معلم، علی موسوی‌گرمارودی، محمدعلی مجاهدی، محمدرضا سهرابی‌نژاد و... . البته هستند شاعران نسل‌های سوم و چهارم و شاعران جوان‌تر مانند فاضل نظری یا حامد عسگری که استثناهایی محسوب می‌شوند که 2سال یک‌بار یا 3سال یک‌بار به قلم آنها کتاب‌هایی منتشر می‌شود، اما به‌طور عام وقتی به بازار کتاب می‌نگریم، شاعران پیشکسوت ما شانسی برای چاپ کتاب‌هایشان ندارند؛ چون انتظار دارند، ناشران سراغ آنها بروند تا به چاپ کتاب‌هایشان ترغیب شوند و از سویی بازار کتاب به‌قدری آشفته است که چنین اتفاقی نمی‌افتد.
برخی از ناشران حتی کتاب مشترک چاپ می‌کنند. وضع اینگونه کتاب‌ها چگونه است؟
نمی‌دانم که چه اصراری است که حتماً کتاب چاپ شود! آنها 5، 6شاعر جوان را جمع می‌کنند، از آنها پول می‌گیرند و کتابشان را چاپ می‌کنند. این گونه کتاب‌ها گاه 5نفره یا 3نفره چاپ می‌شود یا قدری بیشتر یا کمتر.
محتوای این کتاب‌ها از چه عیاری برخوردارند؛ عاشقانه‌اند، معرفتی‌اند یا آیینی و...؟
شاید اگر 10عنوان کتاب چاپ شود، 7کتاب عاشقانه باشد، اما عاشقانه با آن تعریف و برداشت معمول و متداول ما قطعاً نیست. عشق‌هایی که در شعرها مشاهده می‌شود، سطحی و کوچه‌بازاری است.
آثار آیینی در این بین کفه ترازو را قدری سنگین‌تر نمی‌کند؟
اتفاقاً از سوی دیگر متأسفانه آثار آیینی هم از همین سطح نازل برخوردارند. بعضی آثار آیینی ما هم متأسفانه آثار فاخری نیستند. اگر نوحه باشند و آنها را در این سطح بررسی کنیم، واقعاً از سطح پایینی برخوردارند و در بین‌شان شاید به‌ندرت رگه‌هایی از شعر و سطری تأثیرگذار دیده شود، اما اگر بخواهید یک کتاب 100صفحه‌ای شعر آیینی را ورق بزنید، ممکن است 10صفحه از آن برای شما ارزش واقعی مطالعه کردن داشته باشد، اما شعری که مخاطب را تکانی دهد و اتفاقی در شعر افتاده باشد، بسیار نادر است. حادثه شاعرانه به‌ندرت در آنها دیده می‌شود. شاعر یک آنِ شاعرانه دارد. تا آن «آن» و «گوهر» اصلی نباشد، شعر حقیقی سروده نمی‌شود.
نسبت به دهه 60و 70افت محسوسی داشته‌ایم؟ آینده و دهه‌های پیش‌رو را چگونه می‌بینید و راه چاره در این بین چیست؟
اگر روند همین باشد، متأسفانه آینده خوشی در انتظارمان نیست، اما اگر شرایط فراهم شود، آینده تغییر خواهد کرد. امروز البته فضای مجازی خیلی رونق دارد، اما هیچ راه‌حلی مانند انجمن شعر راهگشا نیست. انجمن شعر و درواقع هر انجمنی که باشد - من برای انجمن‌های مختلف استثنا و تفاوتی قائل نمی‌شوم- شاعر باید وارد این انجمن شود و سال‌ها حضور داشته باشد تا ریزه‌کاری‌های شعر را بیاموزد. وقتی این ریزه‌کاری‌ها را آموخت، می‌تواند خودش را تقویت کند تا جایگاه شعر را حفظ کند. شعرای کلاسیک ما حکیم بودند. هر کسی به‌خودش اجازه نمی‌داد بگوید من شاعرم. لفظ شاعر بودن، لفظی مقدس، ارزشمند و بزرگ بود و به هر کس نمی‌توانستیم آن را اطلاق کنیم. اینکه هر کسی قافیه و وزن را بداند و بتواند زیر هم چیزی بنویسند که شاعر نیست.

مصاحبه

 

 

 

یادداشتهای قدیمی - خواب همسر قیصر

چهارشنبه نهم آبان 1386 ساعت 22

هنوز هم باورش سخت است که قیصر در بین ما نباشد. حتی اگر پیکر بی جانش در جلویمان باشد.

امروز دهها تلفن و اس ام اس داشتم از تسلیت ها و همدردی ها. اما بیش از همه این ما را آزار می دهد که بر سر دفن او در تهران یا گتوند اختلاف است.

امروز از خانه شاعران تا دانشگاه تهران و از آنجا به بهشت زهرا تشییع شد. اما پدر و سایر اعضای خانواده اش و همچنین همه خوزستانی ها اصرار دارند که در زادگاهش دفن شود. حتی برنامه ریزی شده که فرهنگسرایی و آرامگاهی در محل دفنش ایجاد شود؛ به این ترتیب حضور همیشگی اش احساس خواهد شد.

هر چند خانه شاعران و برخی دانشجویان ایشان اصرار دارند در بهشت زهرا دفن شود، اما باید پذیرفت که قطعه هنرمندان سالی یک بار هم مورد توجه هنرمندان و حتی زیارت نزدیکان آنها قرار نمی گیرد.

در نهایت قرار شده است همسر ایشان امشب بررسی کند و ببیند خود قیصر یاداشت و وصیتی در این خصوص دارد یا خیر.... و تصمیم نهایی برای محل دفن قیصر شعر ایران گرفته شود.

پنجشنبه دهم آبان 1386 - ساعت 19

در خلوت بعد از تشییع:

لحظاتی پیش قیصر امین پور از تهران به اهواز منتقل شد تا از آنجا به گتوند برده شود. همچنین قرار است ساعت 9 صبح فردا در گتوند تشییع شود.

امروز هم مراسم وداع با پیکر ایشان در قطعه هنرمندان و بر مزار سید حسن حسینی برگزار شد. از دوستان شاعر ساعد باقری، پرویز بیگی، ناصر فیض، محسن وطنی و خانم راکعی آمده بودند. ساعد خیلی با سوز مرثیه می خواند و می گریست.

 

پیکر قیصر را آوردند بسیار لاغر و نحیف بود. میکروفن را به دست حاج آقا اشراقی، پدر همسر قیصر دادند که از اولین روزهای دیدار با قیصر می گفت و اشک می ریخت.

چند دقیقه بعد همسر قیصر در حالی که دست دخترش آیه را محکم می فشرد، گفت: دیشب در عالم خواب در بهشت زهرا دیدمش. دم یک پاترول ایستاده بود و آماده رفتن بود. کت خاکستری اش را هم روی دست داشت. تا شب قبلش که او را در خواب دیدم هنوز حالت بیماری را داشت. اما از وقتی که تصمیم قطعی این شد که به خوزستان منتقل شود او را دیدم که بیماریش خوب شده و مطمئنم که خودش از این انتقال راضی است.

https://snn.ir/fa/news/270930/